Een ecosysteem wordt in de eerste plaats geassocieerd met natuurlijke fenomenen. Je kan het woord uit elkaar trekken in de elementen “eco” en “systeem”. “Eco” is afgeleid van “oikos” wat huishouding betekent. Wat in de combinatie van deze twee begrippen wordt benadrukt is dat een diversiteit aan “agents” met elkaar in interactie treden om complexe evenwichten te creëren via positieve en negatieve feedback loops. In de onderstaande video wordt dit kort en krachtig uitgelegd.
Neutel, A.-M. (2014). Feedback loops: How nature gets its rhythms – Anje-Margriet Neutel. TED-Ed. Geraadpleegd van https://www.youtube.com/watch?v=inVZoI1AkC8
Maar ecosystemen horen niet alleen in de natuur thuis. De wereld van samenlevende mensen is uiteraard ook een complex geheel van interagerende agenten. Deze interactiviteit zorgt voor grote en kleine ecosystemen die afzonderlijk of gemeenschappelijk onderzocht kunnen worden. Met de groei en het toenemende belang van netwerken, iets wat voor netwerkeconomen een centrale stelling is, wordt deze interactie steeds belangrijker en moet je om op een degelijke manier de wereld als geheel van ecosystemen te begrijpen, instrumenten gebruiken die hiervoor geschikt zijn. “Systems thinking” is één van de belangrijkste methodes om te proberen greep te krijgen op onze complexe uit ecosystemen samengestelde wereld. In een later woord van de week zullen we daar wat meer aandacht aan besteden.
Soms wordt een onderscheid gemaakt tussen ecosystemen (waarbij expliciet een verwijzing naar de natuurlijke ecosystemen wordt verondersteld) en het bredere sociale systeem (waar menselijke interactie wordt verondersteld), zoals in de afbeelding hieronder voorgesteld. Het is echter momenteel meer gebruikelijk (en eigenlijk ook wel etymologisch correcter) om ook voor complexe systemen met menselijke interactie waarin feedback loops een rol spelen, van ecosystemen te spreken.
